Nói về Đổ hòa

Đổ hòa là vùng có cá sấu, khi nào được ăn thịt cá sấu mới tin. Điều ấn tượng nhất: Mùa Đông giá rét, thỉnh thoảng cảm thấy luồng hơi ấm bốc lên từ con sông lớn như là muốn sưởi ấm phần nào cho anh em nông trường. Những đêm tối trời vào mùa Thu, quanh một cây mắm nào đó, ven sông có hội hoa đăng họp mặt các bạn tình loài đom đóm lập lòe trên một cây thôi… trông như cây Noel.

1. Đổ hòa là vùng có cá sấu ?

Ngay từ đầu tôi không tin, tôi nói khi nào được ăn thịt cá sấu tôi mới tin.

Năm 1980, tôi tham gia toán xây dựng xây dựng tiền trạm Nông trường Dừa Đổ Hòa – Duyên Hải (trực thuộc LL.TNXP).

Năm 1982, Nguyễn quốc Trung thuộc Đổ Hòa 2 tặng tôi một kí lô thịt cá sấu do bảo vệ Đổ hòa 2 bắn được khi cá sấu trường mình lên bờ bắt vịt của Đổ hòa 2 nuôi. (Đổ Hòa 2 là tên gọi tắt của Trường Cải tạo TN tệ nạn xã hội trực thuộc Sở LĐTBXH TP).

2. Đổ hòa trong vùng đất phen chua và lắm gai

Anh em phải đối mặt với cây chà là, cây không cao chỉ độ 2 mét thôi với gai chi chít, nhưng lại dể cháy, lá tươi cũng cháy. Muốn phá rừng chà là anh em dùng HỎA CÔNG, khi đốt lửa, chà là cháy hết lá, cháy hết gai nhọn còn trơ thân, anh em chỉ cần chặt bỏ gốc, cột thân chà là lại thành từng bó, vác về làm vật tư xây dựng các công trình nhẹ. Muốn gốc chà là không còn khả năng tái sinh, phải đào lên lấy gốc, lấy hết bộ rể, lật ngược gốc phơi khô. Thảm thực vật gồm cơ bản là ráng, (ngày xưa có loại chổi gọi là chổi ráng, làm bằng cọng lá ráng). Gốc ráng cũng rất nhiều và làm củi đun rất tốt, gốc ráng cháy thành than. Than cháy đỏ y như than đước.

Nền đất tự nhiên thường bị ngập nước khi thủy triều lên cao. Toán tiền trạm phải đào mương lên liếp với độ cao của liếp cách nên tự nhiên ít nhất là một mét mới mong được sự khô ráo cho mọi sinh hoạt trong mùa nắng. Vào mùa mưa triều cường làm ngập tất cả hoa màu trồng được trong mùa nắng như cà, ớt , các loại rau xanh. Muốn nền nhà không ngập nước phải nâng nền nhà lên ít nhất cũng phải từ 3tấc đến 5 tấc.

Điều gì gây ấn tượng nhất :

-  Mùa Đông giá rét, thỉnh thoảng tôi cảm thấy luồng hơi ấm bốc lên từ các con sông lớn quanh vùng như là muốn sưởi ấm phần nào cho anh em nông trường.

-  Có những đêm tối trời vào mùa Thu, quanh một cây mắm nào đó trên nông trường, (thường thấy ở các cây mắm mọc ven sông) có hội hoa đăng họp mặt các bạn tình loài đom đóm lập lòe trên một cây thôi… chẳng khác nào cây Noel có gắn đèn chớp trong các nhà thờ lớn.

Đặc sản của vùng Đổ hòa : cá bóng thùng và đuông chà là.

1. Cá thòi lòi cá bóng sao và cá bóng thùng là loài cá trườn mình trên mặt bùn, và kiếm ăn trênmặt bùn:

Loài cá này có đặc điểm sống trong hang , kiếm ăn quanh quẩn bên hang , không đi đâu xa. Cá bóng thùng to con hơn cá bóng sao, mỗi con bóng thùng năng khoảng từ 200 đến 300 gram. Muốn bắt cá bóng thùng người ta úp cái trúm (loại bẩy bằng lá dừa co cái hom bên trong) lên miệng hang, khi cá sẽ nhảy ra khỏi hang cá lọt vào bên trong của cái trúm. Thịt cá bóng thùng rất ngon. (Các lạch nước trên đất Đổ hòa cũng có nhiếu rái cá.)

2. Đuông chà là, đuông sống trong thân chà là gần ngọn, khi thấy chà là héo chêt ngọn, anh em tìm lấy đuông trong củ hủ chà là. Đuông là nhộng của loài côn trùng cánh cứng, đuông chà là cũng giống như đuông sống trong cây dừa trái, có con to bằng ngón tay cái. Đuông chiên ăn rất ngon và nếu ai chưa ăn qua, thì có thể tìm cảm giác của nó khi ăn con nhộng tầm, nhộng tầm tất nhiên rất bé so với con đuông. Có thể tìm món đuông trong một vài nhà hàng cao cấp.

Thiều Hoành Chí

Phụ chú: Đổ Hòa là tên địa danh Ấp Đổ Hòa – Xã Tam Thôn Hiệp – Huyện Duyên Hải. Hai đơn vị  Nông trường Dừa Đổ Hòa và Đổ Hòa 2 cùng nằm trên ấp đảo Đổ Hòa.

Ảnh minh họa - Sưu tầm từ Internet