KÝ ỨC C1 ÁO XANH (Kỳ 3 – Hết): NHỮNG BIỆT HIỆU VUI - TRẦN VIỆT SƠN.

Trong C1, ngoài biệt danh ông nội ông ngoại của anh Bảy Dũng và anh Mười Thanh, trong anh em còn vô số biệt hiệu, cá tính có, chọc nhau có, nhưng chủ yếu là đặt cho những bạn có những tố chất đặc biệt, đến nỗi bây giờ sau hơn 40 năm khi họp mặt vẫn còn nhớ mãi như 1kỷ niệm vui. Tôi và tiểu gia đình đã có biệt hiệu riêng, ngoài ra xin đơn cử vài biệt hiệu sau đây:

- Phạm Bá: vì bơi giỏi nên được đặt là Hà Bá.

- Nguyễn văn Dũng: có tướng cao to nên biệt danh là Dũng King Kong.

- Dương Thái Thạch: đá banh rất hay , lừa banh đảo qua đảo lại như người đang say rượu nên biệt danh là A Xỉn.

- Nguyễn Minh Hiền (sau này dùng tên Ngô Trung Trí): anh có biết chút vỏ Hầu quyền đã múa trong một vài lần tập thể dục, mỗi khi đi đốn cây rừng anh hay leo trèo cao, từ đó anh em đặt biệt danh là Tề Thiên.

- Lương Thị Cúc: vì ở B nữ vó 2 người tên Cúc nên anh em đặt là Cúc Gà để phân biệt với Dư hồng Cúc biệt danh là Cúc Dư.

- Lê Mai Liên: được đặt là Miên Lai, vì đó là nói lái lại chữ Mai Liên, và còn 1 lý do khác vì bạn da đen giòn rất dễ thương.

-         Hoàng Thị Vy: xứng với tên Vy Ù, vì tướng tá rất mập mạp khỏe khoắn.

- Mai Thị Thanh Mai: vì có đôi mắt khi nhắm lại tựa như 1 lằn gạch ngang nên được đặt là Mai Hí.

Còn nhiều lắm nhưng vì không nhớ gốc tích biệt danh nên không nêu ra, như Lộc Lì – Lộc Lùn – Tâm Bi – Đức Ngụy – Huỳnh Nhí – Phước ròm - Hải Banh tà lép – Tài vịt – Hiệp Sún ba lẹ - Sơn đàn ta lư – Long Huế …

MẮM RUỐC QUỐC DOANH

               Thời kỳ đầu sau giải phóng, thành phố còn rất nhiều khó khăn, nhất là lương thực, nhưng được một cái chúng tôi rất được ưu ái. Chúng tôi được lo lắng rất đầy đủ cơm trong các bửa ăn để có đủ sức mà lao động. Tuy nhiên, thức ăn thì có hạn, ăn tập thể làm sao có được, món mình ưa thích như lúc ở nhà, lúc đó mới thấy tấm lòng của mẹ tôi thật không có gì tuyệt vời hơn. Biết hồi ở nhà tôi rất thích mắm ruốc xào thịt, nên mỗi lần về phép, bà thường làm mắm ruốc xào nhưng làm thật khô để ăn được lâu. Mỗi lần trở lên đơn vị, trong ba lô không thể nào thiếu một lon guigoz mắm ruốc. Trong đơn vị riết rồi quen, cứ để ba lô xuống là tụi nó ùa lại “có mắm ruốc xào nè tụi bây ơi !”. Trong tập thể, không lẽ tôi lại ăn một mình và thế là lon mắm ruốc mẹ tôi làm dự kiến ăn trong cả tháng, chỉ trong chốc lát là hết vèo. Lúc đầu tôi còn bực mình, riết rồi quen, vả lại khi tụi nó đem món gì lên, tôi cũng được ăn ké, có qua có lại thế mà vui, rõ đúng là mắm ruốc quốc doanh !

NHỮNG MÓN ĂN LẠ LÙNG

1/ SỮA LUỘC: Trong thời gian đó, mọi ưu tiên về lương thực đều dành cho chúng tôi (có lẽ vậy !), đặc biệt mỗi tháng một người được phát 2 hộp sữa. Cà phê thì không có, nấu nước uống hoài cũng ngán, anh em nảy ra sáng kiến bỏ thử vào nồi nước sôi. Để một lát cho nguội rồi khui ra, ôi tuyệt vời thay, sữa quện lại chuyển thành màu chocolat, ăn vào nó béo làm sao, chưa tính lấy lá chuối gói vào để giữa sân cờ 1 đêm, sáng lấy vào thì lạnh như được bỏ vào tủ lạnh. Cũng từ dạo đó có vụ mất hộp sữa để ngoài sân, lâu lâu lại có vụ cải nhau “sữa tao đâu” – “mày đàn ông làm gì có sữa” – tao bị mất sữa rồi “ – “ ủa mày sanh mổ nên bị mất sữa hả”.

2/ MẮM THÁI PHƠI SƯƠNG: Có một đứa quê gốc miền Tây, mỗi lần về phép khi trở lên đều đem theo nhiều mắm và cá khô, đặc biệt là mắm thái. Nhưng nó lại có tính ích kỷ, gần như không chia xẻ với ai. Từ đó, không đứa nào ưa, trong đó có tôi. Một bửa nọ, khi vừa lên tới đơn vị, tôi liền nói “mày đi đường dơ quá, đi tắm đi”, vừa thấy nó đi xuống giếng, tôi lấy ngay gói mắm thái còn gói 2 lớp lá chuối ra để ở chân cột cờ. Khi tắm xong, nó kiểm lại ba lô rồi la toáng “gói mắm thái đâu rồi thằng nào chôm của tao”. Tôi vọt miệng “mắm thái là gì, có bao giờ mày cho anh em ăn chung đâu mà biết, chắc lần này má mày quên rồi”. Rồi tự nhiên quên bẳng, sáng hôm sau khi ăn sáng, tôi giả bộ phát hiện “có gói gì để ở ngoài kia, để đem vào xem thử”. Cả đám gở ra coi  ố là la, sao mà thơm quá, ăn với cơm sao mà ngọt lịm (một lát sau lại thấy như say rượu). Thế là chủ nhân của gói mắm cũng nếm thử và cười “tụi bây chơi tao, nhưng tao thấy vô tình như vậy mà hay, lần sau làm nữa nha, tao biết lỗi rồi”.

3/ RÍT NƯỚNG: Đi rừng ai ai cũng sợ những côn trùng tuy nhỏ nhưng có độ nguy hiểm cao, đơn cử như bò cạp – rít – muỗi vằn … Riêng rít, không ai mà không bị nó cắn, nó cắn ở bàn tay ngay lập tức nách sưng lên nhức nhối khủng khiếp. Rồi có người bày đập chính nó rồi đắp vào vết cắn sẽ hết ngay, nhưng cắn xong là nó đã chạy đâu mất làm sao thấy đâu mà đập. Con rít rừng to lắm, ngang bằng ngón tay cái dài cũng khoảng 10 cm trở lên, những đêm cuối năm ngồi trong sam hơ lửa, rít cũng vào, có bửa thấy do sợ nên tôi đá luôn vào đống lửa. Một lát sau, nghe mùi thơm tựa như tôm nướng, gắp rít ra, nó đỏ ao, ngừa nọc độc nên bứt 2 đầu bỏ, tách vỏ ra ăn thử, ôi sao nó ngọt lịm như tôm vậy. Đúng là phát hiện một món ăn mới vô cùng bổ dưởng !

NỘI QUI ĐẶC BIỆT

              Theo sự phân công, các bạn nữ thi đan cỏ tranh thành từng tấm để lợp nhà, nam thì dựng khung sườn nhà. Các bạn biết không, đan tranh thì đầu phải cúi xuống,  cúi lâu cũng phải mỏi, ai cũng phải ngửa mặt lên để đỡ mỏi. Thế mà trong một buổi họp, anh Bảy Dũng lại ra một điều nội qui không ở đâu có: trong lúc đan tranh, các đồng chí nữ có mỏi cổ thì đi ra khỏi khu vực đó, không được ngữa mặt lên tại chổ ngồi để … tránh bụi, chấp hành ngay không ý kiến ! Các bạn nữ ngớ người ra không hiểu vì sao có điều nội qui có một không hai như vậy, nhưng cứ chấp hành trước khiếu nại sau vậy. Từ từ sau một thời gian, chúng tôi mới hiểu ra. Nguyên là thời gian đó, làm gì có quần lót cho nam, nam nhi chúng tôi khi làm việc được yêu cầu mặc quần dài, nhưng lại rất vướng víu trong thao tác, với lại do leo trèo nên rất mau rách, nên một số anh nam ưa mặc quần cụt cho thoải mái và thế là điều nội qui ấy đã ra đời. Có một số bạn nữ khi hiểu chuyện mới đỏ mặt chống chế “xí, mỏi thì lắc cái cổ qua lại cũng xong, ai thèm nhìn lên đâu mà cấm với đoán”. Nhưng cũng từ đó, nam nhi chúng tôi mới ý thức hơn, mỗi lần leo lên nóc nhà lợp mái thì tự giác ai cũng mặc quần dài !

TÌNH MỘT THOÁNG

              Thuở ấy, chúng tôi chỉ yêu lao động, tình yêu cá nhân là một thứ xa xỉ không cần thiết. Chúng tôi mến nhau qua tình đồng chí thắm thiết vô tư. Một phần cũng do nội qui khắt khe, ai mà có cảm tình với nhau hơi đặc biệt một chút đều bị đưa ra tập thể kiểm điểm. Nếu có ai cương quyết đến với nhau, thì phải báo lên lãnh đạo, nếu được duyệt thì phải ra trước tập thể tuyên bố. Chắc có lẽ vì những trở ngại đó mà duy chỉ một cặp đến với nhau thành vợ chồng là Trần Văn Khá và Trần Thị Kim Lan. Còn có ai yêu thầm nhớ trộm thì tôi không nắm rõ. Về phần tôi, cũng bon chen nhớ nhớ một người, nhưng cũng không biết ấy có để ý đến tôi không, khi cô ấy ra quân sớm về với gia đình, tôi mới nhận ra đó chỉ là tình một thoáng tuổi ô mai bồng bột. Không biết bây giờ cô ấy ở đâu, nhưng tôi nhớ mãi  những kỷ niệm hằn sâu vào ký ức, như tình nguyện vá áo cho tôi (dù đường may xấu cực kỳ), khóc rưng rức mỗi khi tôi bị trầy xước rướm máu, cho mượn xà bông để tắm, gởi lời hỏi thăm ba má tôi mổi lần tôi chuẩn bị về phép … Nhưng cái gì qua nó đã qua, chắc mình đã hiểu lầm tình một thoáng !  

CHIA TAY, GIẢI TÁN C1.

               Cuối năm 1975, để chuẩn bị cho đợt ra quân rầm rộ của TNXP TP HCM, Thành đoàn đã quyết định điều một số anh em ở C 1 về làm dàn cán bộ khung cho số quân mới đó. Tự nhiên phải chia tay, tôi lại là một trong số vài anh em phải ở lại sáp nhập qua C 2 áo xanh để chuẩn bị nhận thêm quân mới. Biết tin, ai cũng buồn, người đi thì cứ tiếc nuối những ngày gian khổ cùng nhau ở vùng đất Xuyên Mộc, người ở lại thì ngậm ngùi vì phải chia xa những người bạn thân yêu. Nhưng biết làm sao, thế là tặng quà qua lại, viết lưu bút, thức đêm tâm sự và có cả những giọt nước mắt. Rồi ngày chia tay cũng đến, ôm nhau bắt tay và có cả những ánh nhìn đặc biệt trìu mến hướng về nhau khó hiểu nổi. Tất bật nhất có lẽ không ai qua chị Sáu lò xo, nội khoản dép guốc nón khăn đã hơn 2 ba lô, chưa tính quần áo, khiêng bỏ lên xe dùm chị mà tôi đang buồn thúi ruột cũng phải bật cười. Thế là phiên hiệu C 1 đã bị xóa sổ, nhưng dù chúng tôi có đi nơi đâu làm công việc gì, thì những ngày bên nhau trong đơn vị C 1  áo xanh cũng không thể phai nhòa trong trí nhớ .

               Bây giờ, mỗi lần đến ngày 20/7 hàng năm, chúng tôi lại họp mặt. Nhìn quanh không còn đủ như ngày xưa. Những thanh niên 18 -20 ngày nào nay đã tròm trèm U 60 – 70, kẻ còn thì tóc bạc trắng bước đi khập khiểng bệnh tật lung tung, người thì vĩnh viễn ra đi vì sự ác nghiệt của tuổi già sức yếu. Có bạn tha hương ở xứ người, thậm chí có kẻ vướng vào vòng lao lý !  Dù có bạn thì  nghèo rớt mồng tơi, người thì thành đạt đi xe sang ở nhà biệt thự, tất cả đều không nề hà phân biệt ôm nhau thân mật, hỏi thăm chia xẻ những khó khăn trong cuộc sống và chắc chắn những mẩu chuyện vui thuở ấy sẽ được nhớ và kể lại kèm những tiếng cười vô tư, ký ức mà, làm sao quên !

-Hết-

                   TRẦN VIỆT SƠN , CỰU ĐỘI VIÊN A2 B2 C1 TNXP (ÁO XANH).

Mời xem thêm các bài:

KÝ ỨC C1 ÁO XANH (Kỳ 1): THẰNG ĐÓ LÀ VIỆT CỘNG! - TRẦN VIỆT SƠN.

KÝ ỨC C1 ÁO XANH (Kỳ 2): ĐI XUYÊN MỘC BÀ RỊA - TRẦN VIỆT SƠN.

Hình minh họa sưu tầm từ Facebook của Trần Việt Sơn và kho ảnh của Nhóm biên tập. Xin cám ơn các tác giả.