CA KHÚC “NHỮNG BÔNG HOA TRÊN TUYẾN LỬA” - Nguyễn Văn Nghĩa.

Phần 1: Hoàn cảnh ra đời-trên đường đến Tổng đội 5 Dak Nông.

Phần 1: Hoàn cảnh ra đời - Trên đường đến Tổng đội 5 Dak Nông

         Năm đó, thành phố tổ chức trại hè ờ Vườn Tao Đàn. Rất đông đoàn viên,sinh viên học sinh tham dự. Nhiều anh chị em ở Văn công Lực lượng TNXP tham gia phục vụ văn nghệ , trong đó có tôi. Buổi tối, đang sinh hoạt ngoài trời thì mưa. Mọi người chạy vào trú trong các lều bạt đã dựng sẳn. Lúc đó tôi và anh Đổ Trung Quân tuy là đồng đội nhưng chưa biết nhau, tình cờ hai người cùng trú mưa chung một lều với nhiều anh em thanh niên. Để không khí bớt trầm lặng, anh Quân lấy bài thơ “Những bông hoa trên tuyến lửa” ra đọc cho mọi người nghe. Bài thơ dài. Anh đọc xong, tôi đề nghị anh đọc một lần nữa. Tôi nghe lại mà nổi hết da gà. Tôi nói với anh Quân: “Tôi chưa hề viết nhạc, tôi chỉ sử dụng nhạc cụ. Tôi sẽ phổ nhạc bài thơ của anh”. Lúc đó các bạn thanh niên đang trú mưa trong lều nói khi nào phổ xong anh nhớ cho tụi này xin để hát.”

        Sau đó tôi và các anh chị em về Lực lượng chuẩn bị đi phục vụ văn nghệ ở Tổng đội 5 Dak Nông. Tôi đang lên xe thì anh Quân ở trên văn phòng Lực lượng đến đưa cho tôi tờ báo Phụ Nữ có đăng bài thơ của anh. Tôi nhận tờ báo và lên đường. Lúc đó đâu có giấy mực. Tôi xin một tờ giấy đôi trong cuốn tập học trò và cây viết chì để sáng tác trên đường đi. Tôi lấy trang báo có bài thơ đề trên đùi, vừa đọc vừa ghi ký âm. Trên xe anh chị em đùa giỡn rất vui nhưng tôi vẫn im lặng tập trung phổ nhạc. Khi xe gần tới Dak Nông thì tôi hoàn thành ca khúc từ bài thơ của anh Quân. Tôi ghi vào bản nhạc trên giấy học trò tháng 10/1978 và cất đi không dám khoe với ai vì bản tính mình lúc đó hơi nhút nhát.

Phần 2: Ở Tổng đội 6 Lâm Đồng - Vỗ tay vang dậy trời đêm

      Hồi đó Văn công Lực lượng thường chia thành nhiều nhóm nhỏ đến các đơn vị tập múa hát, dựng các tiết mục văn nghệ. Sau khi về thành phố, nhóm 4 người trong đó có tôi được phân công lên Tổng đội 6 ở Lâm Đồng. Đến nơi, anh Châu phu trách văn nghệ của đơn vị cho biết tối nay có chương trình văn nghệ, anh Dũng có bài hát nào không ? Tôi nói có ca khúc phổ thơ đồng đội Đỗ Trung Quân ở Văn công Lực lượng, anh xem có được không ? Tôi đưa bài Những bông hoa trên tuyến lửa, anh nhận lấy và sau đó đề nghị tôi tập hát ngay cho anh. Tối đến, bên đống lửa lớn trên đồi, anh em ca hát rất vui. Anh Châu giới thiệu tôi có viết bài hát về TNXP và sau đó anh trực tiếp hát lên trong đêm lửa trại. Giọng anh Châu rất hay, anh hát không micro, hát không có nhạc cụ gì cả. Anh hát xong, cả đêm lửa trại  lặng đi một lát rồi thì mọi người vỗ tay ầm ầm, vỗ tay quá trời luôn. Đồng đội yêu cầu anh Châu hát lại một lần nữa. Lúc đó tôi mới 18 tuổi và đây là bài hát đầu tiên trong đời và là lần biểu diễn đâu tiên được hoan nghênh vang dậy.Tôi thấy rất hạnh phúc. Lúc đó mình có là nhạc sĩ đâu, thấy cái gì cần làm là mình nhiệt tình làm, thấy cái gì chia sẽ được với đồng đội là mình làm.

        Đến khi bài hát này được phổ biến rộng rãi và trở nên nổi tiếng thì lúc đó hai anh em chúng tôi mới biết nhau và thân nhau. Anh Quân nói nhờ tôi mà bài thơ của anh được đông đảo quần chúng biết đến. Tôi nói nhờ anh Quân mà bài hát của tôi được hoan nghênh. Yếu tố thành công của ca khúc “Những bông hoa trên tuyến lửa” là bài thơ của anh Quân và bài hát của tôi ra đời đúng thời điểm hàng ngàn TNXP thành phố Bác đang cùng với bộ đội gìn giữ trọn vẹn non sông đất nước, trong đó có rất nhiều bạn nữ  đang chịu đựng biết bao hy sinh gian khổ, trực tiếp tải thương trên chiến trường biên giới tây nam. Bài thơ của anh phát sinh trong tôi dòng cảm xúc thật đang trào dâng trong máu của mình. Suốt ba mươi mấy năm trời, bài hát này luôn được yêu thích và rất thành công.

Nguyễn Văn Nghĩa.

Chú thích: Ghi theo chuyện kể của nhạc sĩ Nguyễn Cửu Dũng trong Chương trình tác giả - tác phẩm của Đài Tiếng nói Nhân dân thành phố HCM.

Ảnh Ng.Cửu Dũng: Bài hát Những bông hoa trên tuyến lửa và nữ nhạc sĩ Quỳnh Hợp tại Phòng Thu âm của Đài.

Bài viết và hình ảnh minh họa do tác giả cung cấp.