KÝ ỨC C1 ÁO XANH (Kỳ 1): THẰNG ĐÓ LÀ VIỆT CỘNG! - TRẦN VIỆT SƠN.

Anh đi TNXP năm 1975, thuộc đại đội 1 (trong 4 đại đội Thanh Niên Xung Phong (TNXP) đầu tiên của TP.HCM). Có thể nói, lúc đó anh còn trẻ, nếu theo qui định của chế độ củ ở miền Nam thì anh chưa đến tuổi bị đi lính quân dịch. Vậy mà anh dám tình nguyện thoát ly gia đình, đi TNXP. Vậy TNXP là gì, sống ra sao, gồm những ai ? Xin trân trọng giới thiệu bài viết “KÝ ỨC C1 ÁO XANH” của Trần Việt Sơn. Do bài khá dài, chúng tôi sẽ lần lượt đăng từng kỳ và đặt lời tựa của bài để tiện đọc. Xin cám ơn tác giả. NBT.

Sau ngáy giải phóng miền nam thống nhất đất nước, tại thành phố Hồ chí Minh, Thành đoàn đã tổ chức tập hợp thanh niên tại số 4A đường Duy Tân Q1. Chúng tôi được chia ra thành nhiều đội đặt tên Đồng Xoài - Ấp Bắc - U Minh - Lòng Tảo … Chúng tôi được hướng dẫn sinh hoạt ca hát tập thể, ngoài ra còn có nhiệm vụ  là góp phần giữ gìn trật tự giao thông, an ninh đường phố. Sau đó, với tình hình mới, Thành Đoàn đã chủ động thành lập Lực Lượng TNXP, được vận động các đội viên tình nguyện từ các đội nói trên, như tự nguyện thoát ly và tham gia không có thời hạn nhất định, đi khai hoang và xây dựng các vùng kinh tế mới .

          Ngày 20/7/1975, 4 Đại đội đầu tiên lần lượt ra đời (C1,C2,C3,C4. Đại đội gọi tắt là C, Trung đội gọi tắt là B, Tiểu đội gọi tắt là A), đa số đều ở tuổi 18 - 20 thậm chí có bạn mới 15 - 17. Tôi được biên chế vào A2B2C1, đại đội trưởng là anh Bảy Dũng, đại đội phó là anh Mười Thanh, B trưởng B2 là anh Lê Đình Lộc, A trưởng  là anh Ngô Trung Trí. Đồng phục của chúng tôi lúc đó là Kaki Nam Định màu xanh YAMAHA (xanh da trời đậm), vì thế nên sau này mọi người thường gọi chúng tôi là TNXP áo xanh (để phân biệt với đồng phục của 4 C áo nâu và màu cỏ úa của TNXP tham gia 28/3/1976). Ký ức về những ngày đó thì nhiều lắm, nhưng tôi không phải là người viết lịch sử, mà đơn thuần kể lại những mãnh ghép vui của bản thân trong thời gian ấy, khoảng thời gian mà mọi người ở thành phố chưa biết và chưa hiểu chúng tôi là ai  !

THẰNG ĐÓ LÀ VIỆT CỘNG!

          Hồi mới tham gia, khi được về phép, khoác bộ đồng phục TNXP trên người, hàng xóm chung quanh cứ bàn ra tán vào, nào là nó tham gia cái gì vậy, nào là bày đặt xoay chiều lẹ thiệt, nào là bon chen làm tào lao chứ được cái gì có lợi đâu, nào là … Nhưng ấn tượng nhất là của bà cụ nhà kế bên “Thằng đó là Việt cộng mà, tao cá, chắc như bắp”. Tôi và ba má chỉ cười ừ à cho qua. Khi vô nhà, má thì hỏi “con có súng không, cất vào tủ đi con”, tôi cười “làm gì có”, ba thì hỏi “con đang  làm gì thế”? Tôi phải giải thích theo lời các anh chị lãnh đạo là như thế như thế. Ba tôi ngẫm nghĩ hồi lâu rồi hỏi tiếp “bộ hồi đó con là Việt cộng chìm hả, sao ba không biết, cái thằng kín tiếng dữ bây”, tôi phải trình bày “đâu có, con mới tham gia thôi, con là TNXP, trước đây con đi học mà, có làm Việt cộng gì đâu”. Nhưng chính quyền địa phương khi biết, lại xuống nhà thăm hỏi và còn biểu dương gia đình đã động viên tôi tham gia Lực Lượng TNXP góp phần dựng xây đất nước sau chiến tranh. Cái sự thăm hỏi đó càng làm cho chung quanh hàng xóm khẳng định thêm “Thằng đó là Việt cộng”, dù tôi vẫn chối “con là TNXP mà, không phải Việt cộng đâu !”.

BỞ NGỞ  Ở MÔI TRƯỜNG MỚI.

          Khi mới vào, tôi cứ nghĩ là sẽ được lên rừng ngay, nhưng không chúng tôi được đưa lên 1 nơi gọi là Trường huấn luyện. Nơi này trước đây là Ty chiêu hồi của chế độ củ ở quận Thủ Đức (nay là Phường Linh Trung –Quận Thủ Đức). Chung quanh còn nhiều cỏ dại, cơ sở vật chất thì bẩn thỉu. Khi lên tới nơi, chúng tôi phải bắt tay vào dọn dẹp làm vệ sinh, sau đó bắt đầu học đội ngũ - chính trị -cách xử dụng và tháo ráp các món vũ khí như AK – M 16-lựu đạn …

          Đầu tiên là món ngủ, tất cả đều từng là học sinh sinh viên nên thường khoái ngủ nướng, cứ 5 giờ nghe tiếng kẻng gõ là phải dậy tập thể dục ngay. Lúc đầu, có ai dậy sớm được đâu, thậm chí có người còn ráng nướng đến khét luôn, thế là bị nhắc nhở rồi bị phạt hít đất, riết rồi quen, cứ  đúng 5 giờ là tự nhiên bật dậy. Chưa hết, các anh lãnh đạo còn bắt dậy là phải xếp mền mùng chiếu gối lại ngay ngắn theo qui định, có đứa quăng tùm lum, đứa thì cũng xếp nhưng mỗi thứ một nơi, bị các anh gom dấu hết đêm sau phải lên làm kiểm điểm mới được nhận về để ngủ. Còn nữa cái bệnh thức khuya, cả đám ngồi nằm nói chuyện đến nỗi các anh phải la rầy, người nào nói hoài không được các anh bắt giữa đêm ra chạy 3 vòng sân cờ, xong vô mệt quá ngủ khì 1 giấc tới sáng.

           Đứa nào ở nhà cũng thích ăn từ từ chừng nào xong cũng được, nhưng vào tập thể ăn có giờ nên ăn chậm là đói ngay. Cứ 5 người 1 mâm, đua nhau mà lùa, từ đó mới có thành ngữ “ăn chậm qua phà”. Đồ ăn cũng đâu có dư dã như ở nhà nên cứ chan canh mà húp để ăn được nhiều cơm. Bửa nào không học chính trị, chúng tôi được hướng dẫn lao động như phát cỏ - dọn dẹp phòng ốc, có bữa phải ra cuốc đất trồng rau khoai. Tay chân bắt đầu phồng rộp, mặt mày thì đen thui, mình mẩy thì ê ẩm. Từ đó, mệt quá làm sao thức khuya nỗi, làm sao dám ăn cơm ít, riết rồi quen, bửa nào không đi lao động là tay chân ngứa ngáy.

           Nhưng tránh vỏ dưa lại gặp vỏ dừa, không đi lao động là phải học chính trị, đúng là một môn học khó nuốt và khô khan, buồn ngủ muốn chết! Nào là duy vật duy tâm, nào là phạm trù … Biết chúng tôi chưa quen, nên các anh chị giảng viên của Thành đoàn cũng cố gắng tìm cách pha trò hoặc chơi trò đố vui cho những buổi học bớt nhạt nhẻo, nhờ vậy từ từ chúng tôi hiểu và thấm những điều chính trị cơ bản. Nhưng nói thật (bây giờ mới dám nói ra), tôi có máu cắc cớ, luôn nghĩ ra những câu hỏi kỳ cục tính làm khó và chọc giảng viên. Bửa dạy về duy vật,  khi giảng viên hỏi anh em có gì thắc mắc không, tôi liền đưa tay “xin thày cho biết sinh vật đầu tiên có trên trái đất là do đâu sinh ra do đâu mà có ?”. Cả đám ngồi dưới cười rần “hồi nảy giờ nó ngủ gục đó thày”, giảng viên không giận mà còn từ tốn giải thích cặn kẻ, tôi vẫn không chịu thua hỏi tiếp “Thày nói qua quá trình lao động vượn hóa thành người, vậy tụi em bây giờ lao động mai mốt hóa thành gì ?’. Chợt có tiếng tằng hắng phía sau, thì ra anh Bảy Dũng “hóa thành TNXP, chịu chưa !”. Phải nói là lần đầu tiên học chính trị mà lại vui như thế, hiểu bài hết nhưng giả bộ hỏi cho vui thôi, sau đó tôi bị la quá trời vì tội giởn quá trớn.

            Cứ tối cuối tuần, các anh lại cho đốt lửa trại, quây quần ca hát múa tập thể, sau đó là ăn chè . Vì yêu thích ca hát từ nhỏ , nên tôi lân la đi theo các anh Năm Thiện (chính trị viên Trường huấn luyện) ,anh Võ Ba (Hiệu trưởng Trường huấn luyện) , anh Sáu Trương (Hiệu phó ) học vài bài ca cách mạng đề lận lưng . Nhưng phải nói các bạn trong C1 lúc nào cũng yêu cầu tôi hát 2 bài Vàm Cỏ Đông và Anh lính quân bưu vui tính. Có bửa mệt và khan cổ tôi vẫn bị yêu cầu, từ chối không được vì anh em thích và thương mới làm thế , mà công nhận lúc đó sao tôi ca hay thiệt !

            Đêm, chúng tôi được phân công thay phiên gác và tuần tra khuôn viên Trường, mỗi ca 2 người có vũ khí hẳn hoi nhưng không cho bắn dù là chỉ thiên! Trời tối, sương đêm, tiếng chó sủa, ếch kêu, sợ lắm nhưng phải làm thôi, chỉ có 2 tiếng sao mà nó dài thế, chỉ mong mau đến giờ đổi ca. Gác ca đầu còn đỡ, hết ca vào ngủ một lèo đến sáng, còn các ca sau bực không chịu nỗi, thử hỏi đang ngủ ngon tự nhiên bị đánh thức, rồi sau hai tiếng lại vào ngủ tiếp làm sao ngủ được. Có lần, tôi được phân ca 1 giờ đến 3 giờ sáng với Bùi đình Hùng, khi Phạm Bá vào gọi thì tôi ráng nướng, nướng cho đến lúc anh Mười Thanh vào gọi tôi mới giật mình. Thế là ngày hôm sau tôi bị cảnh cáo trước đơn vị và phạt dọn nhà vệ sinh 3 ngày, buồn nhưng đành chịu, tại mình sai mà!

TRẦN VIỆT SƠN.

Mời xem thêm các bài:

KÝ ỨC C1 ÁO XANH (Kỳ 2): ĐI XUYÊN MỘC BÀ RỊA - TRẦN VIỆT SƠN.

KÝ ỨC C1 ÁO XANH (Kỳ 3 – Hết): NHỮNG BIỆT HIỆU VUI - TRẦN VIỆT SƠN.

Hình minh họa sưu tầm từ Facebook của Trần Việt Sơn và kho ảnh của Nhóm biên tập. Xin cám ơn các tác giả.